ابوالفضل محمودی، کارشناس فضای مجازی کودک در گفتگو با خبرگزاری مهر با بیان این مطلب به سند راهبردی کمیسیون اروپا بهمنظور بهرهگیری بهتر از اینترنت برای کودکان اشاره کرد و ابراز داشت: هدف از این راهبرد ارائه مهارتها و ابزارهای دیجیتالی به کودکان برای بهرهمندی کامل و ایمن از اینترنت است. این راهبرد مجموعهای از اقدامات را پیشنهاد میکند که نخستین گام آن تولید محتوای آنلاین خلاقانه و آموزشی برای کودکان و همچنین همرسانی تجربههای آنلاین مثبت برای کودکان خردسال است.
وی افزود: گزارشهای رسمی در ایران هم نشان میدهد در حوزه محتوای کودک کمبودهای جدی داریم. خوشبختانه هم در حوزه تولیدات ویدئویی با مضامین آموزشی و سرگرمی در قالب فیلم و کارتون و هم در زمینه بازیهای دیجیتال و نرمافزارهای آموزشی، استعدادهای خوبی داریم که لازم است بستر برای رشد آنها فراهم بشود.
محمودی تاکید کرد: افزایش آگاهی و توانمندسازی از جمله آموزش سواد دیجیتال و ایمنی آنلاین در دستور کار و سرفصل دروس تمام مدارس اتحادیه اروپا است در ایران هم درس تفکر و سواد رسانهای در پایه دهم تدریس میشود اما سواد رسانهای یک مهارت ادراکی است که تنها با آموزش بدست نمیآید بلکه نیازمند روشهای پرورشی است که فراتر از مدرسه از خانه آغاز میشود.
این کارشناس فضای مجازی ادامه داد: از سال ۲۰۰۴ کمیسیون اروپا به عنوان نخستین گام از پروژه «حاشیههای امن» اتحادیه اروپا با هدف بالابردن آگاهی عمومی در زمینه چالشهای اینترنت و نگرانیهای خانوادهها درباره آسیبهای ناشی از حضور فرزندان در فضای مجازی، یک روز در سال را روز اینترنت امنتر (SID) نامیده است، روز اینترنت امنتر در ایران با نام روز اینترنت پاک شناخته میشود و هر سال در دومین روز از دومین هفته از دومین ماه سال میلادی برگزار میشود. در ایران هم انارستان نماینده رسمی روز اینترنت امنتر است. هر سال یک موضوع متفاوت برای برگزاری این رویداد انتخاب میشود. سالهای پیشتر موضوعاتی مانند قلدری آنلاین، شبکههای اجتماعی، عرضه اطلاعات و تصاویر شخصی آنلاین، برگزیده شده بود و شعار سه سال اخیر «همهبا هم برای اینترنت بهتر» بود.
محمودی، بهرهگیری از تنظیمات حریم خصوصی متناسب با سن با استفاده از کنترلهای والدین و همچنین توجه به رتبهبندی سنی و طبقه بندی محتوا را در زمره راهکارهای عملی سند راهبردی کمیسیون اروپا عنوان کرد و دراین باره گفت: نرمافزارهای پرنتال کنترل (مدیریت والدین) و تبلت کودک امکانهای خوبی به پدران و مادران برای مدیریت استفاده کودکان از اینترنت و دستگاههای هوشمند میدهند. با این ابزارها پدران و مادران میتوانند همان سیاستگذاری تربیتی خود برای فرزندان در فضای واقعی را در فضای مجازی هم پیاده کنند بدین ترتیب که سطح دسترسی کودک به اینترنت، برنامهها و محتواهای مختلف و حتی درگاههای ورودی و خروجی را تنظیم و برای استفاده از تبلت برنامه زمانی تعریف کنند، با این برنامهریزی زمانی موضوع اعتیاد به اینترنت و عوارض جسمی، روحی، فکری و اتلاف وقت و هزینه هم مدیریت میشود.
این کارشناس فضای مجازی کودک درباره نظامهای ردهبندی سنی محتوا ابراز داشت: در آمریکا نظام ردهبندیESRB ، در اروپا PEGI و در ایران ESRA برای بازیهای دیجیتال وجود دارند. در زمینه کتاب رده سنی کانون پرورش فکری کودک و نوجوان را داریم. مجموعههایی مانند کامنسس مدیا یا IMDB در دنیا کار ردهبندی سنی فیلم و انیمیشن را انجام میدهند، در ایران هم سامانه رایگان چی خوبه بر پایه شاخصهای تربیتی و روانشناسی، پویانماییها را تحلیل و متناسب با سن، جنس و علایق کودکان دستهبندی میکند.
وی تاکید کرد: یکی از نکات مهم این سند راهبردی تاکید ویژه بر مبارزه با مواد آزار و بهرهکشی جنسی کودکان بصورت آنلاین است.
محمودی با بیان اینکه این سند راهبردی اروپا بر سیاستهای ملی بیشتر کشورهای اتحادیه اروپا سایه افکنده است، تشریح کرد: هر ساله، اقدامات و پویشهای گوناگونی برپایه این راهبرد برای هزاران مدرسه، دانشآموز و همچنین والدین و معلمان آنها انجام میشود، در همین راستا نزدیک به یکهزار رویداد برای جوانان با همین موضوع در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ برگزار شد و بیش از 2هزار منبع جدید با موضوعاتی مانند اخبار جعلی، آزار سایبری، تهدیدهای حریم خصوصی، گرومینگ(ارتباط آنلاین به قصد سو استفاده جنسی)، قرار گرفتن در معرض محتوای مضر و بهداشت سایبری ایجاد شد.
این کارشناس فضای مجازی کودک در پایان بازگو کرد: در سال ۲۰۲۰ از طریق کانالهایی که برمبنای این راهبرد تأمین مالی میشود، ۶۳ هزار کودک، والدین و معلمان مشاوره و راهنمایی دریافت کردند. برآورد میشود که در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ حدود ۶۱ میلیون نفر در اتحادیه اروپا از طریق فعالیتهای مختلف، به ویژه در مورد روز اینترنت امنتر اتحادیه اروپا، ارتباط برقرار کردند و در سال ۲۰۲۱ نزدیک به ۲۰۰ کشور و منطقه در سراسر جهان این روز را جشن گرفتند.