اینترنت ویژه کودکان و نوجوانان یک دغدغه جهانی است
گفت‌وگوی آنا با محمد آزمون، مدیر عامل راهکارهای هوشمند امین
خبرگزاری آنا: وزیر ارتباطات اخیرا از راه‌اندازی اینترنت کودک و نوجوان تا پایان سال خبر داده و تاکید کرده که در اینترنت کودک و نوجوان آسیب‌های موجود در فضای مجازی وجود نخواهد داشت و زیرساخت لازم برای استفاده پاک از اینترنت ایجاد می‌شود. برای روشن شدن ابعاد و ماهیت اینترنت کودک و نوجوان با محمد آزمون، مدیر عامل یک شرکت دانش‌بنیان که در حوزه فضای مجازی کودک فعالیت می‌کند و تولید کننده تبلت کودک و نوجوان است، گفتگو کرده‌ایم.
به گزارش خبرنگار گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا، محمد آزمون، درباره ماهیت و لزوم اینترنت ویژه کودک و نوجوان ابراز داشت: فضای مجازی هم مانند فضای واقعی نیازمند محیط اختصاصی برای کودکان و نوجوانان است، در فضای واقعی محیط بازی کودکان، استخر کودکان، محیط آموزشی، بیمارستان و پزشک کودکان داریم. برای پدران و مادران مهم است که فرزندان با افراد موجه از گروه همسالان ارتباط دوستانه برقرار کنند، به هر محیطی وارد نشوند و با هر پدیده‌ای مواجه نشوند و حتی زودتر از موعد و از کانال نامناسب اطلاعات دریافت نکنند و… اینترنت کودکان و نوجوانان با هدف پیاده‌سازی همین سیاست تربیتی، سازوکارها و ابزارهایی را بکار می‌گیرد که فضای اختصاصی برای کودکان و نوجوانان تدارک ببیند و سطح دسترسی و زمان دسترسی تعریف کند و محتوای مناسب برای آنها تامین کنند.
اینترنت کودکان و نوجوانان یک دغدغه جهانی است
آزمون با بیان اینکه موضوع اینترنت پاک برای کودک و نوجوان یک دغدغه جهانی است، ادامه داد: از سال ۲۰۰۴ کمیسیون اروپا به عنوان نخستین گام از پروژه «حاشیه‌های امن» اتحادیه اروپا با هدف بالابردن آگاهی عمومی در زمینه چالش‌های اینترنت و نگرانی‌های خانواده‌ها درباره آسیب‌های ناشی از حضور فرزندان در فضای مجازی، یک روز در سال را با نام روز جهانی اینترنت‌امن‌تر نامگذاری کرده است.
وی افزود: روز اینترنت امن‌تر که در ایران با نام روز اینترنت پاک شناخته می‌شود، اکنون تقریباً در ۱۷۰ کشور جهان جشن گرفته می‌شود و انارستان نماینده رسمی روز اینترنت امن‌تر در ایران است و در همین راستا چهار سال پیاپی مراسم این روز را برگزار کرده‌است.
اینترنت کودک از آگاهی بخشی آغاز می‌شود
این کارشناس فضای مجازی کودک تصریح کرد: آگاهی شرط اول امنیت است، از همین رو تمام این سازوکارها زمانی به کار می‌آید که پدران و مادران دانش خود را از فناوری‌های ارتباطی، قابلیت‌های فضای مجازی و آسیب‌های آن افزایش بدهند و تلاش کنند کودک را در مسیری هدایت کنند که با اراده و شناخت خودش از آسیب‌های فاصله بگیرد. یکی از اهداف مهم روز اینترنت پاک همین است.
آزمون گفت: خوشبختانه وزیر ارتباطات هم تاکید کرده است که: «در کنار سالم‌سازی فضای مجازی باید دانش و مهارت خانواده‌ها و به ویژه کودکان و نوجوانان را در استفاده از این فضا ارتقا بدهیم و سطح دانش و مهارت مردم در استفاده از فضای مجازی باید به حدی برسد که مردم خودشان بدانند که نباید هر محتوا و مطلبی را مشاهده کنند.»
زیرساخت اینترنت کودک و نوجوان، ابزارها، راهکارها
این کارشناس و کنشگر فضای مجازی کودک با بیان اینکه زیرساخت اینترنت ویژه کودکان از مدیریت درگاه‌های ورود کودکان به اینترنت آغاز می‌شود، خاطرنشان کرد: نخستین درگاه دستگاه هوشمند ارتباطی مانند تبلت و گوشی هوشمند است. در این زمینه تبلت ویژه کودک و نوجوان و نرم‌افزارهای کنترل تبلت توسط والدین (پرنتال کنترل) مدیریت تمام امکانات تبلت و گوشی هوشمند را در اختیار پدر و مادر قرار می‌دهند. والدین می‌توانند با آنها استفاده از دستگاه هوشمند، اینترنت، برنامک‌ها و حتی درگاه‌های ورودی و خروجی را مدیریت کنند و سطح دسترسی و زمان استفاده از تبلت رو هم برنامه‌ریزی و کنترل کنند.
ادامه داد: در لایه سیستم ارتباطی، سیم کارت عنصر شاخص است، این سرویس را اپراتورهای مخابراتی بزرگ دنیا ارائه می‌دهند و در ایران هم چند سالی است که سیم‌کارت کودک و نوجوان طراحی و پیاده‌سازی شده است که اینترنت آن برپایه فهرست سپید است یعنی کودک و نوجوان از طریق اینترنت این سیم کارت تنها امکان دسترسی به سایت‌های مناسب کودکان و نوجوانان را دارند.
در تامین محتوای ویژه کودک و نوجوان جا کار زیاد است
آزمون تاکید کرد: در کنار محدود کردن سطح دسترسی لازم است محتوای مناسب ویژه کودکان و نوجوانان مطابق الگوهای تربیتی و فرهنگی هر کشوری هم تولید و تامین بشود. در این زمینه جا برای کار زیاد است.
وی گفت: در بیشتر کشورهای دنیا محتوای کودک و نوجوان از بازی، کارتون تا کتاب و اسباب بازی و برنامک‌ها برپایه نظامنامه‌های مشخص دسته‌بندی سنی می‌شوند. تمام اینها در این سال‌ها در ایران هم تدارک دیده شده، نمونه‌اش سامانه رایگان چی‌خوبه است. کافی است در این حوزه اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی بشود، بنابراین اینترنت کودک و نوجوان موضوع تازه‌ای نیست، در سال‌های اخیر هم درباره آن صحبت شده و هم کارهایی انجام شده است.
نقش دولت در راه‌اندازی اینترنت کودک و نوجوان چیست؟
این کنشگر فضای مجازی کودک در پاسخ به این پرسش که «آیا دولت باید متولی اینترنت کودک و نوجوان باشد یا بخش خصوصی»، ابراز داشت: معتقدم دولت نه می‌تواند و نه لازم است که وارد کار اجرایی در این حوزه بشود، دولت کار تنظیم مقررات، نظارت و تسهیل‌گری را انجام بدهد. باید سیاستگذاری، بسترسازی و پشتیبانی کند و در حوزه آگاهی‌بخشی از ظرفیت‌های دولتی بهره بگیرد و اجازه بدهد بخش خصوصی کار اجرا را انجام بدهد.